Wirusowe zapalenie wątroby
- wzw B
Czynnikiem etiologicznym wirusowego zapalenia wątroby typu B (wzw B) jest wirus HBV (Hepatitis B virus). Globalnie zakażonych jest około 350 do 400 mln osób, a w Polsce około 1% populacji. Zapadalność w Polsce na WZW B w 1980r. wynosiła 45/100.000 osób i była jedną z najwyższych w Europie. Po wprowadzeniu obowiązkowych szczepień noworodków od 1994-96r., wprowadzeniu sprzętów jednorazowego użytku oraz poprawy sterylizacji sprzętu medycznego, zapadalność sukcesywnie zmniejsza się.
- wzwC
Czynnikiem etiologicznym wirusowego zapalenia wątroby typu C (wzw C) jest wirus HCV (Hepatitis C virus). HCV został zidentyfikowany w 1989r. Od 1993r. wszystkie Centra Krwiodawstwa i Krwiolecznictwa w Polsce, w każdej jednostce krwi oddawanej przez honorowego dawcę wykonują badania w kierunku HCV, HBV, HIV i kiły. Zakażenie HCV występuje u około 3% populacji świata, a w Polsce u około 230 tysięcy osób.
Cichy zabójca
Głównym miejscem docelowym wirusa HBV i HCV jest komórka wątrobowa (hepatocyt). Zakażenie przez wiele lat pozostaje bezobjawowe lub skąpoobjawowe. Niecharakterystyczne objawy tj. osłabienie, zmęczenie, pobolewanie w okolicy wątroby inne mogą jedynie sugerować zakażenie. Pojawienie się obrzęków, wodobrzusza, chudnięcia, krwawienia z żylaków przełyku są wykładnikami poważnego uszkodzenia wątroby – niewyrównanej marskości wątroby. U kilku procent osób, na podłożu marskości wątroby, rozwinie się rak pierwotny wątroby.
Drogi zakażenia
Do zakażenia wirusem HBV i HCV najczęściej dochodzi w wyniku przerwania ciągłości skóry lub błon śluzowych i kontaktu z krwią osoby zakażonej w trakcie nieprawidłowo wykonywanych procedur medycznych i niemedyczny.
- Droga krwionośna – najczęstsza
Przykłady nieprawidłowo wykonywanych procedur medycznych
- iniekcje leków, pobieranie krwi
- szycie skóry, usuwanie zmian skórnych
- wyrywanie zębów,
- inne
Przykłady nieprawidłowo wykonywanych procedur niemedycznych
- - manicure, pedicure, strzyżenie, golenie
- - kolczykowanie, tatuowanie
- - akupunktura
- - inne zabiegi niemedyczne
- Droga Seksualna
- Wertykalna - Przeniesienie wirusa z matki na dziecko w trakcie ciąży i porodu.
Grupy ryzyka
- osoby pozostające w bliskim kontakcie z osobą zakażoną
- pracownicy ochrony zdrowia, służb mundurowych
- personel i osoby przebywające w zakładach zamkniętych
- narkomani stosujący dożylnie środki odurzające
Diagnostyka
- Badania biochemiczne tj., AlAt, AspAT, GGTP,
- markery serologiczne, np. agHBs, anty HBc total, ag Hbe, anty HBe, anty HCV
- badania genetyczne – HBV DNA, HCV RNA
- badania obrazowe – usg jamy brzusznej
- badania histopatologiczne – biopsja wątroby, FibroScan
Profilaktyka
- edukacja, jak dochodzi do zakażenia i jak zminimalizować skutki ekspozycji na zakażenie.
- unikanie ryzykownych sytuacji, w których może dojść do zakażenia,
- szczepienie przeciwko wzwB - szczepionka podawana jest trzykrotnie wg schematu 0 – 1 – 6 miesięcy. Tylko pełen cykl szczepienia stymuluje organizm do wytwarzania odpowiedniej ilości przeciwciał anty HBs chroniącej przed zakażeniem wirusem HBV.
Leczenie
wzwB – interferon pegylowany (48 tyg leczenia), lamiwudyna, entekawir, tenofovir (dożywotnio)
wzwC – nowoczesne leki stosowane przez 3-6 miesięcy, charakteryzujące się prawie 100% skutecznością.
Źródło:
Rekomendacje leczenia wirusowych zapaleń wątroby typu C Polskiej Grupy Ekspertów HCV - 2016
Recommendations for the treatment of hepatitis B in 2017in 2017
